Kisah Palui Akuarium Timpakul
Kakawalan takumpulan dirumah Palui, Tulamak, Tuhirang, Garbus. Rupanya ada hal yang anih di rumah Palui. Palui ba-isi akuarium iwak timpakul sebanyak 5 ikung. Masing-masing ukuran ga nal wan warnanya, hirang, suklat, habuk, dan lain-lain. Tapi nang sama adalah matanya nang tabulalak.
“Ikam ni Lui ai ada-ada haja parigal manyalaya balainan pada urang,” ujar Garbus.
“Urang lain di akuarium bainguan iwak-iwak langkar, kaya arwana, ikan Mas, Lohan, Mas Koki nang buntutnya kaya bandira warna warni, matanya melutut handak pacul. Iwak-iwak itu harganya jutaaan rupiah. Tapi napa ikam ma-ingu timpakul nang kada baharga ini?” ujar Garbus maniwas.
“Mimang aku singaja maulah nang lain dari yang lain, Bus ai,” sahut Palui takarinyum.
“Timpakul ini iwak banua kita. Matan bahari urang sudah tahu wan timpakul. Mana iwaknya kada bagus, mana tingkah lakunya kada baik, kadada urang rigi wan timpakul. Padahal tahulah bubuhan ikam, di Jawa inya dingarani iwak geluduk, iwak mata melutut, dan dinagri Cina wan Thailad, iwak timpakul jadi masakan istimewa di risturan-risturan lantaran kelezatan dagingnya”.
“Hau…umai lah, ujar Tuhirang.
“Dibanua kita, kita rasa galianan wan timpakul, makanya kakanakan kita mahamputi batu wan timpakul”.
“Napa ikam Lui, maingu timpakul ini lima ikung haja?” ujar Tulamak umpat bapander.
“Singhaja lima ikung, karena mengandung arti dan makna filusufisnya gasan kita, satiap waktu dan jaman,” ujar Palui sarius.
“Angka lima itu ada hubungan dengan masa parjuangan bangsa kita. Partama masa penjajahan Belanda, kedua masa penjajahan Jepang, ketiga masa orde lama, ka ampat masa orde baru, dan kelima masa riformasi wayah ini. Pada kelima priode itu, bubuhan timpakul selalu ada, kada parnah absen,” ujar Palui.
“Amun dilihat sapintas, timpakul-timpakul ini iwak bungul tapi pintar. Kalau umbak datang, timpakul capat maluncat kabatang lain nang masih timbul. Setelah itu, siap-siap lagi baluncat ka batang lain, pukuknya asal dirinya salamat. Jadi kada bungul-bungul timpakul,” ujar Palui pulang.
“Nih kita kada lawas lagi cagar Pamilu, maka timpakul – timpakul sudah siap-siap umpat kalumpuk mana nang ma-untungakan. Kalu kada mauntungkan inya siap maluncat ka batang lain. Dalam parjuangan di lima zaman ini, bubuhan timpakul pigang paranan panting. Buhannya ini kada supan kalu dicap panghianat”, ujar Palui pina basumangat.
“Jadi, napa hubungannya wan akuarium ini?” takun Garbus.
“Naah, supaya kita tahu dan malihat tingkah laku timpakul nang selalu mancari kenyamanan ba-upang dibatang timbul. amun handak malihat buktinya, ayo… kacau-kacaulah banyu di akuarium ini, pasti timpakul-timpakul ini tumbur abut satumat, lalu inya ba-upang pulang kabatang lain nang sudah tasadia di akuarium ini”.
“Aku paham, ikam baulah akuarium ini gasan maingatakan diri supaya kada jadi timpakul,” ujar Garbus.
“Saratus gasan ikam Bus ai, mudahan buhan kita sabarataan jangan ada nang manimpakul,” ujar Palui takurinyum.